معرفی آلیاژ MP۳۵N
معرفی آلیاژMP35N :
آلیاژ MP35N (35 wt.% Ni, 35 wt.%Co, 20 wt.%Cr, 10 wt.%Mo) یک آلیاژ کبالت - نیکل چند فازی میباشد که در حالت آنیل شده دارای ساختار fcc است. بعضی آلیاژهای کبالت- نیکل از طریق تشکیل لایههای hcp ناشی از تنش در زمینه fcc کار سخت میشوند. اما، مطالعات بیشتر در مورد نقش استحاله fcc → hcp پیشنهاد میکند که کار سختی آلیاژ MP35Nبه دلیل تشکیل فاز hcp نیست. درواقع برای آلیاژهای با نسبت وزنی کبالت به نیکل کمتر از 45به 25 به نظر میرسد استحکام بخشی بهصورت عمده از طریق تشکیل دوقلوییهای اولیه ناشی از تغییر شکل میباشد ]1[.
آلیاژ MP35N یا UNS R30035 بهعنوان آلیاژی با استحکام و داکتیلیته مناسب در کاربردهایی چون پزشکی (امپلنت ها)، فنر، اجزای غیر مغناطیسی الکتریکی و کاربردهای دمای پایین ( تا حدود -196°C) مطرح است. این آلیاژ به دلیل مقاومت به خوردگی عالی در طیف وسیعی از محیطهای خورنده و درون چاهی معروف شده است. همچنین این آلیاژ برای محیطهای حاوی گاز ترش نیز مناسب است. تعادل شیمیایی (خصوصاً در مورد نیکل و کبالت) مقاومت به خوردگی SCC خوبی را در برابر یون کلرید نسبت به آلیاژهای کم نیکل
فراهم میآورد. آنچه که در فرایند ذوب آلیاژ مذکور میبایست مورد توجه قرار گیرد، ممانعت از جذب اکسیژن موجود در اتمسفر میباشد زیرا مراحل بعدی فرایند ساخت خصوصاً شکلدهی نهایی را تحت تأثیر قرار میدهند از طرفی عناصر اضافی مانند کربن، نیتروژن، سیلسیوم، گوگرد و فسفر باید در کمترین حد ممکن قرار داشته باشند لذا، فرایند ذوب القایی در خلأ (VIM) و به دنبال آن ذوب مجدد از طریق قوس الکتریکی در خلأ (VAR) جهت تولید این آلیاژ مناسب است. برای تولید مفتول و سیم شمش حاصل ابتدا نورد داغ و یا فورج میشود و پس از زدودن عیوب سطحی، و انجام عملیات حرارتی آنیل آماده کشش میشود. کاربرد این آلیاژ بهعنوان آلیاژی با استحکام بالا و درعینحال داکتیلیتة مناسب و مقاومت به خوردگی خوب توسعهیافته است. استحکام نهایی این آلیاژ پس از فرآیند کشش سیم به MPa 1790-2200 میرسد درحالیکه سیم همچنان داکتیل بوده و میتواند آزمون خمش را بدون ایجاد شدن ترکهای سطحی پاس نماید. بهمنظور افزایش استحکام، عملیات پیرسازی روی این آلیاژ انجام میشود. با انجام عملیات پیرسازی مناسب میتوان سختی را تا حدود 580HV و استحکام تسلیم را تا 2125MPaافزایش داد ]1و2[.
بر اساس استانداردهای موجود ترکیب شیمیایی این آلیاژ برای دستیابی به خواص بهینه مطابق جدول 2-1 میباشد ]4[.
جدول 2-1) ترکیب شیمیایی استاندارد آلیاژ MP35N ]4[
Co |
Fe |
Ti |
Mo |
Ni |
Cr |
S |
P |
Si |
Mn |
C |
عنصر |
Rem. |
- |
- |
9.00 |
33.00 |
19.00 |
- |
- |
- |
- |
- |
درصدmin |
- |
1.00 |
1.00 |
10.50 |
37.00 |
21.00 |
0.010 |
0.015 |
0.15 |
0.15 |
0.025 |
درصد max |
خواص فیزیکی و مکانیکی این آلیاژ در دمای 20 درجه سانتیگراد در جداول 2-2و2-3 آورده شده است. لازم به ذکر است این خواص بهشدت به فرایند تولید وابستهاند. اندازه دانه آستنیت پس ازآنیل باید حداقل برابر 7باشد. بهمنظور آنیل این آلیاژ لازم است که قطعه موردنظر به مدت یک الی چهار ساعت در دمای C° 1038 – 1093 نگهداری شده و در هوا خنک شود ]5[.
جدول 2-2) خواص فیزیکی آلیاژ MP35N ]5[
Property |
Quality |
|
Density ( 20°C) |
8.4 g/cm3 |
0.30 lb/in3 |
Melting solidus liquidus |
1315°C 1440°C |
2400°F 2620°F |
Modulus of elasticity, (20°C) annealed |
232 103 MPa |
33.8 X 103ksi |
Shear modulus, (20°C) annealed |
83.8 103 MPa |
12.09 X 103ksi |
Thermal conductivity (20°C) |
11.2 W /(m°C) |
78 Btu/(fth°F) |
Electrical resistivity* |
1033 µohm mm |
40.67 µohm in. |
Thermal expansion, x10-6 (-100-121°C) |
11.2 per °C |
6.2 per °F |
خواص مکانیکی را میتوان با اعمال کار سرد و سپس انجام عملیات پیرسازی به مدت چند ساعت در محدوده دمایی 538-593°C بهینه نمود. عمدة استحکامی که در این آلیاژ ایجاد میشود از طریق کار مکانیکی است. این کار مکانیکی میتواند سرد و یا گرم ( در دمایی کمتر از 427°C) انجام شود. بهطورمعمول از فرآیندهای مختلفی همچون نورد و کشش برای افزایش استحکام استفاده میشود]6[.
نکته قابل توجه این است که بهرغم افزایش خطی میزان سختی و استحکام با افزایش میزان کار سرد، مقدار داکتیلیته در حد قابل قبولی خواهد بود. همانطور که پیشتر اشاره شد داکتیلیته مناسب این آلیاژ به علت تشکیل فازی لایهای و کوچک با ساختار hcp در زمینة کار سخت شد fcc است ]7[.
جدول2-3) خواص مکانیکی آلیاژ MP35N ]3[
Condition |
Tensile strength, Rm |
Proof strength, Rp0.2 |
Elongation A% in 4D |
Hardness typical |
|||
MPa |
ksi |
MPa |
ksi |
||||
Annealed |
896 |
130 |
379 |
55 |
65 |
90 HRB |
|
Cold worked |
1379 |
200 |
1310 |
190 |
2 |
43 HRC |
|
Aged 593°C - 4 hours |
2034 |
295 |
1965 |
285 |
2 |
51 HRC |
|